تاثیر عصاره آبی و متانولی میوه کارلا (هندوانه تلخ) بر میزان قند خون و آنزیم‌های کبدی در موش‌های صحرایی دیابتی

اهداف: کارلا (موموردیکا چارانتیا) به‌طور گسترده‌ای در طب سنتی به‌عنوان دارو‌ی ضددیابتی استفاده می‌شود. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر عصاره آبی و متانولی میوه کارلا بر میزان قند خون و آنزیم‌های کبدی در موش صحرایی بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 36 موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار در 6 گروه 6تایی؛ کنترل (موش‌های صحرایی سالم)، شاهد منفی (موش‌های صحرایی دیابتی‌شده توسط استرپتوزوتوسین) و 4 گروه تجربی (موش‌های صحرایی دیابتی دریافت‌کننده دوزهای 50 و 100میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن عصاره آبی و عصاره متانولی گیاه به‌صورت روزانه به‌مدت 40 روز)، قرار گرفتند. مقدار قند خون حیوانات یک بار در هفته با شکاف پیاپی در نوک دمشان اندازه‌گیری شد. پس از طی دوره 40روزه از قلب موش‌های صحرایی خونگیری به‌عمل آمد و سطح سرمی آنزیم‌های کبدی اندازه‌گیری شد. نتایج با آزمون‌های آنالیز واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آنالیز واریانس یک‌طرفه توسط نرم‌افزار SPSS 19 تحلیل شدند. یافته‌ها: تاثیر غلظت‌های مختلف عصاره‌های آبی و متانولی بر میزان قند خون معنی‌دار بود (001/0p<). بین میزان فعالیت آنزیم‌های آسپارتات‌آمینوترنسفراز (049/0=p) و آلانین‌آمینوترنسفراز (005/0=p) در دو گروه شاهد منفی و گروه دریافت‌کننده عصاره متانولی با غلظت 50میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن موش صحرایی تفاوت معنی‌داری دیده شد. استفاده از عصاره‌های آبی و متانولی با غلظت‌های 50 و 100میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن بر کاهش فعالیت آنزیم آلکالین‌فسفاتاز تاثیر معنی‌داری داشت (002/0=p). نتیجه‌گیری: عصاره آبی میوه کارلا تاثیر بیشتری در کاهش قند خون نسبت به عصاره متانولی دارد. عصاره آبی و متانولی این گیاه سبب کاهش فعالیت آنزیم‌های آسپارتات‌آمینوترنسفراز، آلانین‌آمینوترنسفراز و آلکالین‌فسفاتاز می‌شود.